5. Jerzy TCHÓRZEWSKI (1928-1999)
Krajobraz, 1964

Jerzy Tchórzewski wywodzi się z krakowskiego środowiska artystycznego. Jego prace po raz pierwszy zostały zaprezentowane właśnie tam w 1948 roku. Wydarzyło się to podczas I Wystawy Sztuki Nowoczesnej, która szybko została zamknięta w wyniku kształtowania się nowej polityki końca lat 40. XX wieku. W wystawie wzięli udział również Alfred Lenica, Tadeusz Brzozowski oraz Kazimierz Mikulski. Twórczość wszystkich czterech malarzy, choć na różnych jej etapach, łączy posługiwanie się estetyką zbliżoną do francuskiego surrealizmu. W przypadku malarstwa Jerzego Tchórzewskiego, wrażenie oniryczności czy liryczności kompozycji, towarzyszy mu również w kolejnych latach działalności artystycznej. Poetyka przestrzeni zwizualizowana za pomocą abstrakcyjnych, ale też energicznych – energetycznych, ścierających się form, stanowi istotną rolę w dziełach artysty. Jego obrazy oraz postawa artystyczna porównane są do demiurgicznych działań takich jak powoływanie nowego życia z nieożywionej materii obrazu czy symboliczny proces rozniecania żywiołu ognia z dwóch suchych polan, które utożsamiane są jedno z artystą drugie materią rozpoczętego właśnie obrazu. Wrażliwość artystyczna Jerzego Tchórzewskiego nie jest zamknięta jedynie w „pikturalnych” ramach. Artysta cenił współczesną poezję, utrzymywał relacje z ówczesnym środowiskiem literacki dzięki przyjaźni z Zbigniewem Herbertem i Tadeuszem Różewiczem. Ta ożywiona wymiana myśli, czujności, wrażliwości i emocjonalności samego autora sprawiają, że płótna malarza poruszają również aspekty egzystencjalne i eschatologiczne.